همیشه در سفرهای مان به سراغ دیدنی های مختلف شهرها می رویم و یا زیبایی های روستاها و طبیعت اطراف شهر را از نظر می گذرانیم. در این میان جاذبه هایی هستند که شاید از آنها غافل شوید و احتمالا آنها را اصلا به عنوان جاذبه به حساب نیاورید. این جاذبه ها همان طعم های خوشمزه ای هستند که در هر شهر و دیاری انتظارمان را می کشند تا به سفر و گشت و گذارمان رنگ و بوی تازه ای بدهند و خاطره ای شیرین را در ذهن مان ماندگار کنند.
پیش از این به مناطق مختلفی از کشور عزیزمان ایران رفتیم و برای تان از خوشمزه های آن خطه ها سخن گفتیم. این بار نوبت اردبیل است که طعم های بی نظیرش را به ما ارایه کند و یک گشت و گذار خوشمزه را برای مان رقم بزند. این استان جاذبه های فراوانی را در خود جای داده که معروف ترین آنها چشمه های آب گرم هستند و همه ساله بسیاری را به این دیار می کشانند. جاذبه جهانی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی نیز در این استان قرار دارد و افتخاری برای ایران محسوب می شود.
در سفره اردبیلی ها چه می گذرد؟ | آشنایی با فرهنگ غذایی
لیست بلند بالایی از غذاهای سنتی و محلی، در استان اردبیل طبخ می شود که هر یک ریشه در تاریخ و فرهنگ این دیار دارند. آش ها از جمله خوراک های پرطرفدار در این دیار هستند و به ویژه در فصول سرد طرفداران بسیاری پیدا می کنند.
اردبیل دیاری تقریبا کوهستانی و سرد است و به همین دلیل است که آش ها جزو پرطرفدارترین غذاها محسوب می شوند. میوه های خشک در آش های اردبیلی به وفور مصرف می شوند و بر خواص غذایی آنها می افزایند. بخش مهمی از غذاهای سنتی اردبیل با ترکیب آرد و کره و شکر تهیه می شوند و به دلیل کالری بالا خوراکی مناسب در فصول سرد سال هستند.
بسیاری بر این باورند که غذاهایی سنتی اردبیل با شرایط اقلیمی این منطقه که زمستان‌های طولانی و سرد دارد کاملا منطبق است و هر یک از آنها سرشار از خواص غذایی هستند.
بر سر سفره اردبیلی ها می توانید انواع ترشی‌های محلی، انواع سالادها از قبیل سالاد فلفل سبز را بیابید و البته به هنگام صبحانه از میل کردن انواع مرباها از قبیل مربای گل، هویج، آلبالو، بالنگ، موز، لیمو، پوست پسته و … لذت ببرید.
۱- آش میوه
آش میوه یکی از آش‌های مخصوص مناطق آذربایجان و به ویژه استان اردبیل است که برای طبخ آن از موادی مثل لوبیا قرمز، نخود، عدس، برنج، گندم پوست کنده، رشته آش، گوشت چرخ کرده، آلوی خورشی، برگه آلو زرد، قیسی زردآلو، آلبالو خشک، گوجه برقالی و سبزی هایی همچون تره، جعفری، گشنیز و برگ چغندر استفاده می شود. این آش ارزش غذایی بسیار بالایی دارد و به دلیل داشتن انواع میوه‌های خشک، خوراکی سبک به شمار می رود و شستشو دهنده دستگاه گوارش نیز هست.
استفاده از سبزی در این آش اجباری نیست و می توان آنها را از مواد اولیه حذف کرد؛ اما وجود سبزی در آش بر ارزش غذایی آن می افزاید.
۲- آش رشته (اریشتَ آشی)
اریشتَ آشی، نام آشی معروف است که در مراسم چهارشنبه سوری و در سفره های نذری و افطاری‌ها جایگاه ویژه ای دارد. این آش به عنوان آش پشت پا نیز طبخ می شود. حبوبات پخته شامل نخود، لوبیا قرمز، عدس و لوبیا سفید اجزای اصلی این آش به شمار می روند و در تهیه آن از رب، رشته آش، آلبالو خشک یا تازه یا فریز شده، ذغال اخته خشک یا فریز شده یا تازه، آلو بخارا، گوجه سبز تازه یا فریز شده یا خشک و برگه زردآلو (قیسی) نیز استفاده می شود. استفاده از میوه ها باعث شده است تا این آش خوشمزه دارای ارزش غذایی خوبی باشد.
۳- آش دوغ
آش دوغ مشهورترین آش اردبیل محسوب می شود و طرفداران زیادی هم دارد. در این آش از نخود، برنج، دوغ محلی و ترجیحا ترش، سبزی ها شامل تره، گشنیز و برگ سیر تازه، ماست و … استفاده می شود و برخی به آن قلقلی های گوشت نیز می افزایند. این آش در روزهای سرد زمستان و در شب نشینی ها سرو می شود و اعضای خانواده از خوردن آن لذت می برند. جالب است بدانید که شهرها و روستاهای بسیاری در ایران آش دوغ مخصوص به خود را دارند.
۴- آش شیر
شیر، گندم پوست کنده و نخود مواد اولیه برای تهیه آشی ساده و خوشمزه هستند که در اردبیل به آش شیر شهرت دارد. برای تزیین این آش از بادام، گردو و کشمش بی دانه استفاده می شود و به دلیل داشتن شیر یکی از غنی ترین آش ها به شمار می رود. معمولا بعد از این آش فالوده خانگی نیز سرو می شود.
متاسفانه از این غذا تصویری در دست نیست، اگر عکسی از این غذا دارید برای ما ارسال کنید تا با نام خودتان در کارناوال منتشر شود
۵- آش گیلدیک آذری با گل نسترن
در اردبیل و در منطقه ارسباران خوراک خوشمزه ای به نام آش گیلدیک می پزند که سبزی، گل نسترن کوهی، برنج، حبوبات شامل نخود و عدس و لوبیا، مغز گردو، آلوچه و برگ زردآلو مواد اولیه آن هستند. در این آش از کوفته قلقلی هم استفاده می شود و عصاره مرغ یا گوشت نیز در آن می ریزند. از نظر طب سنتی، گل نسترن دارای طبعی گرم و خشک و سرشار از ویتامین سی است. از این گل می توان در درمان انقباض غیر ارادی ماهیچه های معده، بیماری های ناشی از التهاب و ورم کلیه ها و دردهای ناشی از پیدایش سنگ کلیه استفاده کرد.
